တဘၣ်ခီၣ်။နသးဂ့ၤ
ဘီး ဖီၣ်စတၢၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢအဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးဒီးဟ့ၣ်မၤစၢၤယၤ ဒီးမ့ၢ်တံၤသကိးလၢအဂ့ၤ တဂၤလၢနံၣ် ၅၀ အတီၢ်ပူၤလီၤႉ တခီၣ်။အသးနီတဘျီလၢယဂီၢ်ဘၣ်ႉ အ၀ဲမ့ၢ် ယတံၤသကိးလၢ အတလဲလိာ်အသး‚ အိၣ်ဒီး တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလၢ အတလဲလိာ် အသး‚ ဖဲယလဲၤခီဖျိဘၣ် မုၢ်နံၤမုၢ်သီလၢ အခံး၀ဲအဆၢကတီၢ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤႉ
ထီဘိန့ၣ် ပ၀ဲဒၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ပစံၣ်ညီၣ်တဲာ်ပ၀ဲလၢ ပကယူာ်ဃီၤပစု ဆူပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤလၢ အဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အအိၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပသ့ၣ်ညါပ၀ဲလၢ တၢ်မၤအံၤ တလဲၤထီၣ်လဲၤထီ၀ဲအကတီၢ်န့ၣ်‚ ပတၢ်မၤအံၤ လီၤစၢ်၀ဲ‚ ဒီးလၢခံကတၢၢ် ပအဲၣ်ဒိးခီၣ်။ပသးလီၤႉ ပထံၣ်လၢ ပတၢ်မုၢ်လၢ် လၢတၢ်လဲလိာ်ကမၤအသး‚ တဘျီဃီန့ၣ် ကဲထီၣ်က့ၤ လၢတၢ်မၤလဲၤအသးတဆီ၀ံၤတဆီန့ၣ်လီၤႉ
ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူး မၢန့ၢ်ဆီၣ်ခံပှၤ လၢပကမၤတၢ် လၢတၢ်၀ံသးစူၤအပူၤ‚ ဖဲပမၤစၢၤ လိာ်ပသးတဂၤဒီးတဂၤ န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲကွဲးတၢ်ဒီးစံး၀ဲ‚ ‘၀ံလိာ် သုတၢ်၀ံတၢ်ဃၢသကိးသကိးဒီး‚ မၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ကစၢ်ခရၠာစးံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒ်န့ၣ်အသိးတက့ၢ်’’ (ကလၤ ၆း၂) ႉ
အ၀ဲဒၣ်ထိၣ်သBတီၤပတၢ်မၤ လၢပှၤထူစံာ်ဖိ လၢအဖှံတၢ်‚ ဒီးဟံးန့ၢ်ဆၢကတီၢ် လၢကကူးဘၣ်က့ၤတၢ်အဂီၢ်လီၤႉ
မ့ၢ်ပကဘၣ်ခိးကွၢ်လၢ်ဆံးယံာ်လၢ…
ယွၤနၢ်ပၢၢ်၀ဲ ဒီးကဟုကယာ်ပှၤစ့ၢ်ကီးလီၤ
ပှၤအိၣ်၀ဲတဂၤ ဖဲပှၤသံကွၢ်အီၤ‚ ‘‘တၢ်တသ့ၣ်ညါတၢ် ဒီးတၢ်သးတစဲ‚ တၢ်သးတအိၣ် န့ၣ် မ့ၢ်မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ အတၢ်ဂ့ၢ်ကီဧါ’’ အခါန့ၣ်‚ အ၀ဲစံးဆၢဒီး မၤလီၤနံၤ၀ဲ‚ ‘‘ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်‚ ယတကနၣ်ဃုာ်တၢ်ဘၣ်’’န့ၣ်လီၤႉ
ယဆိကမိၣ်ပှၤ လၢအသးဟးဂီၤအါမးတူၢ်ဘၣ်၀ဲဒ်သိးအံၤ ဘၣ်ဃးဒီး တနံၤအံၤ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီးပှၤအိၣ်လၢအပူၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် ပတၢ် အိၣ်မူအပူၤ တၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်တဖၣ် ဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီ မ့ၢ်အိၣ်ဒီး ကစၢ်ခရၠာစးံာ်နၢ်ပၢၢ်၀ဲ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ ဒီးအ၀ဲ ကဟုကယာ်၀ဲသပှၢ်တၢၢ်လီၤႉ လၢ ယ့ှှါယၤ ၅၃‚ လံာ်စီဆှံအလီၢ်လံၤတက့တူၢ် အတၢ်တဲဆိပာ်ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ခရၠာစးံာ် အတၢ်ပျၤထီအသးန့ၣ် ဒုးထံၣ်ပှၤ တၢ်လၢအ၀ဲ ကဘၣ်လဲၤခီဖျိကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် လၢပဂီၢ်လီၤႉ ‘‘ဘၣ်တၢ်မၤအၢမၤသီအီၤ ႉႉႉ ဒ်သိဖိလၢပှၤမိၤမၤသံအီၤအသိး’’ (း၇) ‚ ‘‘လၢအဒိးတၢ်ဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်အီၤ လၢကီၢ်မူလၢယပှၤဂီၢ်မုၢ်အတၢ်ကမၣ်အဃိ’’ (း၈) ‚ ‘‘ဒီးဘၣ်ယွၤအသး လၢအမၤ သဘှံးအီၤ‚ မၤနးမၤဖှီၣ်အီၤလီၤႉ တုၤအပာ်ထီၣ်အသးလၢ တၢ်လုၢ်တၢ်ဒဲးဘးအဃိ ဒီးကထံၣ်ဘၣ်အချံအသၣ်‚ ကထုးထီအနံၤအသီ‚ ဒီးတၢ်ဘၣ်ယွၤအသး ကဘီၣ်ထီၣ် ညီထီၣ်လၢ အစုပူၤလီၤ’’…
တၢ်နာ်အတၢ်လဲၤကျဲတဘိ
စးထီၣ်လၢတၢ်စဲးကျံး လူ ၀ီလ့း အတၢ်တဲဖးထီ‚ လၢအဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ခရၠာစးံာ် အဂ့ၢ်အကျိၤ‚ တၢ်တဲပူအမံၤ လၢ ‘‘ဘံၢ်ဟါ‚ ကစၢ်ခရၠာစးံာ်အဂ့ၢ်’’ ဖဲ ၁၈၈၀ ဒီးတုၤလီၤလၢအကတီၢ်အံၤ‚ လံာ်အံၤ ဘၣ်တၢ်စဲကျံးအါထီၣ်အီၤ ထီဘိလိၤႉ လံာ်အံၤ တၢ်ကိးအီၤလၢ ‘‘နံၣ်ကယၤတဆံခွံ‚ ပှၤခရၠာစးံာ်ဖိအလံာ် လၢအကဲဘျုးဒိၣ်ဘၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ပှၤခရၠာစးံာ်ဖိအလံာ်ခဲလၢာ်အဖီခိၣ်လီၤႉ လံာ်အံၤ မ့ၢ်တၢ် ပာ်ဖျါထီၣ် ကစၢ်ခရၠာစးံာ်အဂ့ၢ်တံၢ်နီၢ်‚ ဒီးပှၤယူဒၤသးစၢ် ဘံၢ်ဟါ အဂ့ၢ်အကျိၤ ဒီးထုးန့ၢ် ပှၤဖးလံာ်အသးဒိၣ်မးလီၤႉ
ပှၤကွဲးလံာ် အ့ၣ်မံၣ် လံးစဲၣ် ကွဲးတၢ်လၢ ဟူမဲနထံ မဲးကစဲ အပူၤ ဒီးစံး၀ဲ‚ တၢ်ကွဲးလၢ လံာ်အံၤအပူၤ သ့ၣ်တဖၣ် ဒုးလဲလိာ်က့ၤပှၤလၢအကွဲးအီၤ ၀ီလ့း အတၢ်အိၣ်မူ အပူၤလီၤႉ ဒ်ဘံၢ်ဟါဒုးနဲၣ် ပှၤလၢအဖးလံာ်သ့ၣ်တဖၣ် ကစၢ်ခရၠာစးံာ်အတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအသိး‚ အ၀ဲဆှၢဒီးဒုးနဲၣ်စ့ၢ်ကီး ၀ီလ့းအကျဲ ဒ်သိးကစၢ်ခရၠာစးံာ်လီၤႉ ၀ီလ့း စံး ‘‘ယထံၣ်ဘၣ် ပှၤနစၤရၠာစးံးဖိတဂၤ မၤတၢ်တဖၣ် လၢမတၤတဂၤမး…
ကစၢ်အတၢ်ကတိၤလၢခံကတၢၢ်
ဒီၣ်စဲၢ် ထရၠာစးီးမဲလၢအမ့ၢ်ပှၤခရၠာစးံာ်ဖိခိၣ်နၢ်တဂၤ လၢနံၣ်ကယၤခံဆံ အခၢၣ်သးတဂၤ‚ ပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲလၢ လံာ်စီဆှံ မ့ၢ်တၢ်အရၠာစး့ဒိၣ်ကတၢၢ် လၢပှၤခရၠာစးံာ်ဖိ သ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤႉ အ၀ဲဒၣ်မၤကတၢၢ်၀ဲ တနံၤဘၣ်တနံၤ ခီဖျိ လၢ ‘‘ယွၤအတၢ်စံးအတၢ်ကတိၤလၢခံကတၢၢ်’’လီၤႉ တချုးအ၀ဲမံန့ၣ် အ၀ဲဆိကမိၣ် တၢ် ယိာ်ယိာ်ကလဲာ်လၢ လံာ်စီဆှံအဆၢ လၢအတိၢ်နီၣ် ၀ဲန့ၢ်တဖၣ်အဖီခိၣ် ၀ံၤဘါထုကဖၣ် တၢ်လၢအတၢ်အိၣ် တၢ်ဆိးဒီး တၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲအဲၣ်ဒိး၀ဲလၢ တၢ်ကတိၤ လၢတၢ်ဆိကမိၣ်တနံၤဒီးတနံၤ အကတၢၢ်န့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်၀ဲ ‘‘ခရၠာစးံာ်အတၢ်ကတိၤ’’ န့ၣ်လီၤႉ
ပှၤကွဲးလံာ်စံးထီၣ်ပ့တၢၤ စီၤဒၤ၀ံး စံး၀ဲ‚ ‘‘တုၤ ယသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤနၤ လၢယလီၢ်မံအဖီခိၣ် ဒီးယဆိ ကမိၣ် လၢနဂ့ၢ်နကျိၤ လၢပှၤဆိးသီတဖၣ် အကတီၢ်အဖၢမုၢ်လီၤႉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ နမ့ၢ်တၢ်မၤစၢၤယၤ‚ ဒီး ယကသူၣ်ဖှံသးညီ လၢနဒံးဆ့အကဒုပူၤလီၤ’’ (စံး ၆၃း ၆-၇) ႉ ဖဲပအိၣ် လၢတၢ်ကီတၢ်ခဲ အဒိၣ်အမုၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ (မ့) အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခု‚ တၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ‚ ပတၢ်…
တၢ်ကွဲမုာ်ဖးဒိၣ်
အပူၤကွံာ်တနွံ‚ ယဒိးန့ၢ် တၢ်ကွဲမုာ် အတၢ်ပရၠာစးၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်တၢ်ကွဲမုာ်ဆူ ယကလဲၤထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်မၤလိသကိးတၢ် ဘၣ်ဃးပှၤသးပှၢ်အိၣ်ဘှံးလၢတၢ်မၤလီၢ်‚ တၢ်ဆါတၢ်ပရၤဟံၣ်ဃီတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်‚ ဒီးသးသမူ အတၢ်အုၣ်ကီၤအဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉဘၣ်ဆၣ်ဒီး ယတကနၣ်ဃုာ် တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤဘၣ်ႉ တၢ်ထိၣ်ဂဲၤယသး လၢယကစံးဆၢတၢ်ကွဲမုာ်တမံၤ မ့ၢ်တၢ်ရၠာစး့လိာ်မုာ်လိာ် မၤလၤကပီၤ တံၤသကိးလၢညါ လၢပတထံၣ်ဘၣ်ယံာ်တ့ၢ်လံတဖၣ်ဒီး ယကွဲးဆၢ တူၢ်လိာ်တဘျီဃီန့ၣ်လီၤႉ
‘‘တၢ်ကွဲမုာ် _ တၢ်သးအိၣ် ¥ တၢ်တူၢ်လိာ်မုာ်’’
ယရၠာစးှါယၤ ၅၅း၁ မ့ၢ်တၢ်ကွဲမုာ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်အကျါ တမံၤ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ်လီၤႉ ကစၢ်စံးဘၣ် အပှၤဂီၢ်မုၢ် အိၣ်လၢတၢ်မၤသးကတံာ်က၀ံကီခဲအပူၤန့ၣ်‚ ‘‘ဟဲ‚ ကယဲၢ် ပှၤလၢ တၢ်သူအသးလၢထံတဂၤလၢ်လၢ်သ့ၣ်ဧၢ‚ ဟဲဆူ ထံအအိၣ်တက့ၢ်ႉ ဒီးပှၤလၢအစ့တအိၣ်သ့ၣ်ဧၢ‚ ဟဲပရၤတၢ် ဒီးအီၣ်တၢ်တက့ၢ်ႉ ဒီးစ့တအိၣ်‚ အပရၤတအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်‚ ဟဲပရၤစပံးထံဒီး တၢ်နုၢ်ထံတက့ၢ်ႉ’’ အ၀ဲအံၤမ့ၢ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဟ့ၣ်လီၤလး ဘၣ်ဃး တၢ်လုၢ်အီၣ် လၢသူၣ်ကံၢ်သးလဲအပူၤ‚ တၢ်မံသူၣ်မံသးလၢသူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤ‚ ဒီးတၢ်မူအထူအယိာ်အဂီၢ်လီၤ (ယရၠာစးှါ ၅၅း၂-၃) ႉ
ကစၢ်ယ့ၣ်။းအတၢ်ကွဲမုာ်န့ၣ် တၢ်ပာ်ဖျါက့ၤကဒီး…
တၢ်ဃ့ၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဘှံး
ယမဲာ်ချံတုၤဃီၤဆူ တၢ်ကွဲးခိၣ်တီ ‘‘တၢ်အိၣ်ဘှံးအမုၢ်နံၤတဖၣ် မ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်လၢ ပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ’’ႉ ဖဲ ထီမံၣ်မဲန်န့ၤ‚ ပှၤထီၣ်ကစၢၢ်အက့ှူၢ်ဖိအဆိလၢ ကီၢ်အမဲရၠာစးကၤ‚ အတၢ်ကွဲးပူၤန့ၣ် ပာ်ဒိၣ်တၢ်ဂ့ၢ် လၢအစံးဘျုးဒီး ယူးယီၣ် ပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိတဖၣ် လၢတဘျီတခီၣ်ဟးဆှဲး အမိၢ်ပှၢ် တၢ်အိၣ်ဘှံးဒီး ဒ်သိးကမၤန့ၢ်က့ၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအဂီၢ် ဖဲအမၤလိမၤလ့ၤသး၀ံၤ အလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤႉ ကွဲး၀ဲလၢ ‘‘တၢ်ဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးက့ၤ‚ လၢအမ့ၢ် တၢ်မၤလိမၤလ့ၤ အစၢအံၤ ဟဲအိၣ်ထီၣ်၀ဲသ့ ဖဲဒၣ်တၢ်အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ’’ ‘‘တၢ်အံၤ အခီပညီမ့ၢ်၀ဲ တၢ်အိၣ်ဘှံး အိၣ်သါန့ၣ် အကါဒိၣ်ဒ်တၢ်ဟူးဂဲၤဖံးမၤအသိးလီၤ’’ႉ
လၢပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အတၢ်လဲၤ ဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤ အပူၤစ့ၢ်ကီး မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤႉ တၢ်အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ မူာ်မူာ် နီၢ်နီၢ် အဆၢကတီၢ် မ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်လၢ ပကဟးပဒ့ၣ်ကွံာ် လၢတၢ်လီၤမၢ်လၢာ်ကွံာ်‚ ဒီးတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ယ့ၣ်။းဃုန့ၢ် တၢ်ဘၣ်လိာ် ဘၣ်စး ဘၣ်ဃးဒီးနီၢ်သး ဖဲအိၣ်မူလၢဟီၣ်ခိၣ်အဆၢကတီၢ်အံၤ‚ ဖဲတၢ်မၤလီၤဘှံး အကီအခဲလီၤဘှံးလီၤတီၤအကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဟဲက့ၤလၢ တၢ်သိၣ်လိဒီး တၢ်ကူစါယါဘျါလၢာ်ဂံၢ်လၢာ်ဘါအဆၢကတီၢ်တဖၣ်န့ၣ် အ၀ဲစံးဘၣ်၀ဲ လၢ ‘‘ဟဲ…
လၢနလီၢ်ခံ
တၢ်ဆဲးတၢ်လၤတနီၤနီၤအပူၤ ပှၤလၢအသးစၢ်တဂၤန့ၣ် အကဟ့ၣ် ပှၤလၢအဒိၣ်န့ၢ်အီၤ တဂၤ ကနုာ်လီၤဆူဒၢးပူၤ လၢအဆိန့ၣ်လီၤႉ မ့မ့ၢ်လၢအဂၤတခီ‚ ပှၤအကါဒိၣ်ကတၢၢ် (မ့) ပှၤလီၢ်လၤအဒိၣ်ကတၢၢ်တဂၤန့ၣ် နုာ်လီၤ၀ဲ အဆိကတၢၢ်လီၤႉ ပတၢ်လီၤစၢၤ ဖဲကမိၣ်မ့ၢ်သးမ့ၢ်‚ ဆၢကတီၢ်အိၣ်၀ဲဒၣ် လၢပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်ပှၤ လၢပကပျဲပှၤတဂၤဂၤ ကဃုထၢတၢ်အဆိကတၢၢ် လၢ တၢ်ဂ့ၢ်အကါဒိၣ်န့ၣ်လီၤႉ လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လီၤဆီအံၤ မ့ၢ်ပတၢ်အခါန့ၣ်လီၤႉ
စီၤအၤ့ဘၣ် (လၢခံက့ၤဘၣ်တၢ်ကိး စီၤအၤ့ဘၤဟၣ်) ဒီးအဖိဒိၣ်ခွါစီၤလိာ်‚ အ၀ဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး အသိတဖၣ် အဂီၤဖံး တဖၣ်ဒီး အဒဲတဖၣ် လၢတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတလၢ၀ဲ ဒ်သိး ကလဲၤဃုာ်တၢ်ဒ်သိးသိးဘၣ်လီၤႉ လၢတၢ်ကBတီ တၢ်အ့ၣ် လိာ်ဆိးက့ သုတအိၣ်ထီၣ်အဂီၢ်‚ စီၤအၤ့ဘၣ် ဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်ကူၣ် လၢကလီၤဖးသကိး‚ ဒီးဟ့ၣ်အခွဲး လၢအဖိဒိၣ်ခွါ လၢတၢ်သးအိၣ်ဖးဒိၣ်အပူၤ ဒ်သိးကဃုထၢ တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ အဆိကတၢၢ်လီၤႉ အဖိဒိၣ်ဃုထၢ ဟီၣ်ခိၣ်ညၣ်ထ့ၣ်ဂ့ၤ၀ဲ အလီၢ် လၢအမ့ၢ်ယၢ်ဒ့ၣ်အပျီ‚ ပျဲစီၤအၤ့ဘၣ်ဟံးန့ၢ် တၢ်လီၢ်လၢ တလီၤဘၣ်သးကဲၣ်ဆိးဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ
စီၤအၤ့ဘၣ်…
မ့ၣ်ဒ့
ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် အတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ပနီၣ်လၢ အမ့ၢ် ‘‘မ့ၣ်ဒ့’’ န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကတိၤ လဲၤကဒါက့ၤသးသၢဘျီ ဒ်အမ့ၢ် ‘‘မ့ၣ်ဒ့-မ့ၣ်ဒ့-မ့ၣ်ဒ့’’ န့ၣ်လီၤႉ အဃိ‚ တၢ်အိၣ်အသးမၤအသးန့ၣ် နနၢ်ပၢၢ်အီၤသ့လၢ အမ့ၢ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ် လၢအကဲထီၣ် သတူၢ်ကလာ်န့ၣ်လီၤႉ တၢ်ကတိၤအံၤ ဘၣ်တၢ်ဒုးကဲထီၣ် လၢ ဖရၠာစးဲးဒရၠာစး့း စတဲလ့ၣ် မီးဖီး ကွဲၤလ့လိၤ အပှၤလီၢ်လၤဒိၣ် ဖဲ ၀့ၢ်လိဒိၣ် ခရၠာစး့ဒၣ်ကဘီယူၤသန့န့ၣ်လီၤႉ အခဲအံၤ တၢ်မၤအ၀ဲအံၤ တအိၣ်လၢၤဘၣ်ဆၣ် ဖဲန့ၣ်အခါတခီ ကဘီယူၤလၢအလဲၤ ဆူ လံ ဘီကး ကဘီယူၤသန့ လၢအအိၣ်လၢ ၀့ၢ်ဖဲရၠာစး့းစ်‚ ဒီးဟဲက့ၤကဒါဆူ ၀့ၢ်လိဒိၣ် န့ၣ်လီၤႉ ဒ် န့ၢ်ဒီးၣ်နဲၣ် မၣ်ရၠာစးံၣ်တၢၣ် မၠူစံယၢၣ် (အမျိုးသား–ရၠာစး–့ကာင်းြပတိုက်) စံး၀ဲအသိးန့ၣ် မီးဖီး ဟံးန့ၢ်ဒိ တၢ်ကတိၤအံၤ လၢ ြဖၣ်စ့ၣ်အတၢ်ကတိၤ မ့ၣ်ဒ့ - ာဒၠငိနဖ‚ အခီပညီ မ့ၢ်၀ဲ ‘‘မၤစၢၤယၤ’’ န့ၣ်လီၤႉ…
ပှၤလၢပကျါတဂၤ
ခၠါလ် ့ှှီ (၁၉၂၂-၂၀၀၀) မ့ၢ်ပှၤလၢ အဒုးအိၣ်ထီၣ် ပူလီၤနံၤဖုၣ်ဖိ ပံနး အဂ့ၢ်ဒီး အဘၣ်တၢ်အဲၣ်အီၤလၢ ပှၤအါဂၤန့ၣ်လီၤႉ ဖဲတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် က့ၤအတၢ်ရၠာစးဲၣ်တၢ်ကျဲၤန့ၣ်‚ အတံၤသကိး ပှၤတ့တၢ်ဂီၤကွံးကွး သရၠာစးၣ်မုၣ်က့ၣ်သံၣ်က့ှူး၀ၠံး စံးကတိၤ၀ဲ ဘၣ်ဃး အတၢ်သူၣ်ကညီၤ သးကညီၤဒီး အတၢ်သးအိၣ်မၤစၢၤတၢ် အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ ‘‘ပှၤကိးဂၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤအဂီၢ် အ၀ဲဟ့ၣ်တ့ၢ် တၢ်ဒုးနဲၣ်ဒိက့ၢ်ဂီၤတဖၣ် လၢအသ့ၣ်ညါ ပ၀ဲခဲလၢာ် အတၢ်သးကလၢၢ်‚ ဒီးလၢ အဒုးကလၢၢ်ပှၤ လၢတမ့ၢ်ပအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဒီး အ၀ဲဟ့ၣ်ထီၣ်အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲ ဒ်ပှၤတ့တၢ်ဂီၤကွံးကွးဒီး ဒုးကလၢၢ်ပှၤ လၢပတအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤဘၣ်နှၣ်လီၤႉ အ၀ဲ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလီၤႉ အ၀ဲဒိသူၣ်ဒိသးဒီးပှၤလီၤႉ အ၀ဲဒုးကလၢၢ်ပှၤ လၢအ၀ဲမ့ၢ်ပှၤလၢအဒ်သိးနီၢ်နီၢ်ဒီးပှၤန့ၣ်လီၤႉ
ဖဲပသးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ ပှၤလၢအနၢ်ပၢၢ်ပှၤ တအိၣ်နီတဂၤဘၣ်‚ မ့တမ့ၢ် မၤစၢၤပှၤတသ့ နီတဂၤဘၣ်အခါ‚ ပဘၣ်တၢ်မၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤ လၢကစၢ် ယ့ၣ်။း ဟ့ၣ်လီၤအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲလၢပဂီၢ်‚ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်လီၤဆဲး ပမ့ၢ် မတၤတဖၣ်လဲၣ်ဒီး တနံၤအံၤ ပဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် တၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤႉ
လံာ်ဧ့ၤ့ဘံၤ ၂း၉-၁၈ ဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလီၤဆီတမံၤ…
လၢလၢပှဲၤပှဲၤ
စီၤကၤလ့း မ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢအပိာ်ယွၤအခံလၢလၢပှဲၤပှဲၤလီၤႉ ပှၤတဆံခံဂၤ လၢအဘၣ် လဲၤကွၢ်ဟုၣ်ကီၢ်တၢ်စံးပာ်‚ ဒီးဟဲက့ၤတဲတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အကျါ‚ စီၤကၤလ့း ဒီးစီၤယိၤ။ ပၣ်၀ဲလီၤႉ စီၤကၤလ့းစံး၀ဲ‚ ‘‘မ်ပလဲၤထီၣ်တဘျီဃီ ဒီးမၤနှၢ်အီၤတက့ၢ်ႉ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ ပမၤနၢၤမၤဃၣ်အီၤသ့ ကစီဒီလီၤ’’ (၄မိၤ ၁၃း၃၀) ႉ ဘၣ်ဆၣ်ပှၤအဂၤ တဆံ စံး၀ဲလၢကမၤနၢၤ တၢ်အဂီၢ် တသ့ဘၣ်ႉ အ၀ဲသ့ၣ် သးပ့ၤနီၣ်ကွံာ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတဖၣ်‚ ဒီးထံၣ်ဒၣ်ထဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်လီၤ (း၃၁-၃၃) ႉ
ပှၤအဂၤတဆံအဃိ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ပျံၤတၢ်‚ ဒီးကဒူးကဒ့ၣ်တၢ်လၢယွၤအလိၤလီၤႉ လၢတၢ်နှၣ်အဃိ အ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ဟး၀့ၤ၀ီၤတၢ် လၢပှၢ်မုၢ်ကနၢအနံၣ်လွံၢ်ဆံနှၣ် လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် စီၤကၤလ့း တသုးက့ၤဆူအလီၢ်ခံဘၣ်ႉ ယွၤစံး‚ ‘‘မ့မ့ၢ်ယခ့ယပှၤစီၤကၤလ့းတဂၤနှၣ် မ့ၢ်အအိၣ်ဒီး အသးတမံၤဒၣ်‚ ဒီးပိာ်ယခံလၢလၢပှဲၤပှဲၤသတးဒီး‚ ယကဒုး လဲၤနုာ်အီၤ ဆူကီၢ်ဖဲအလဲၤတၢ်‚ ဒီးအချံအသၣ် ကနှၢ်ဘၣ် သါအီၤလီၤ’’ (၁၄း၂၄) ႉ မ့ၢ်လၢ ‘‘ပိာ်ယွၤအံၣ်စရၠာစး့လးအကစၢ် အကျဲ လၢလၢပှဲၤပှဲၤ’’ သတးဒီး‚…